Rüzgar enerjisi, dünya genelinde kurulu kapasite açısından yenilenebilir enerji kaynakları arasında hidroelektrik enerjisinden sonra ikinci sırada gelmektedir. Rüzgar enerjisinin temel kaynağı güneş ve güneşin yeryüzünde oluşturduğu ısı farkları nedeniyle ortaya çıkan basınç farklarıdır. Basınç farklarına bağlı olarak ortaya çıkan hava akımlarının içerdiği enerji, rüzgar türbinleri vasıtasıyla önce mekanik sonra elektrik enerjisine çevrilmektedir. Böylece modern anlamda bilinen rüzgar enerjisi elde edilmektedir. Rüzgar enerjisinin tarihteki ilk kullanımının yelkenli gemilerin hareket ettirilmesi ve yel değirmenleri şeklinde olduğu görülmektedir. Rüzgar enerjisinin elektrik üretimi için ilk kullanımı ise 1890’a rastlamaktadır. Bu tarihten sonra 1930’lu yıllara kadar sayıları özellikle kırsal kesimlerde artan rüzgar türbinleri bir müddet önemini korumuştur. Fakat fosil yakıtlara ulaşılabilirliğin artmasından sonra cazibesini yitirmiştir. 90’lı yıllardaki teknolojik gelişmeler ve küresel ısınma tehdidi ile enerji güvenliğinin sağlanması gibi konular sayesinde yeniden ön plana çıktığı gözlenmektedir.
Rüzgar enerjisi santralleri konumlandırıldıkları yere göre kara tipi ve deniz tipi olarak ikiye ayrılmaktadırlar. Kara tipi rüzgar enerjisi teknolojisi olgun denilebilecek bir gelişmişlik seviyesine ulaşmış ve maliyetleri pek çok santralde rekabetçi düzeydedir. Denize konumlandırılan rüzgar enerjisi santrallerinin ise daha verimli olduğu fakat daha yüksek yatırım gerektirdiği ve teknolojisinin gelişme aşamasında olduğu belirtilmektedir. Bu sebeple sektördeki kurulu kapasitenin oldukça büyük bir bölümünün kara tipi rüzgar santrallerinden oluştuğu görülmektedir. İlerleyen dönemlerde ise genişlemenin önemli bir kısmının deniz tipi santrallerden gelmesi beklenmektedir.
2015 verilerine göre dünya genelinde kurulu rüzgar enerjisi kapasitesi 433 GW’dır (420 GW kara tipi, 13 GW deniz tipi). Bu yatırımların yarısından fazlasının son 5 yıl içerisinde gerçekleştirildiği bilinmektedir. Alttaki şekilde yıllara göre rüzgar enerjisi sektörü gelişimi verilmiştir. Bu veriler 2015 yılında 2014’e oranla % 22 büyüme gösteren sektöre 63 GW’lık yeni yatırım yapıldığını göstermektedir. Yeni yatırımlarla küresel ölçekte toplam 67 ülkenin ticari anlamda rüzgar enerjisinden yararlanmakta olduğunu, bunlardan 26’sının ise 1 GW üstü kurulu kapasiteye sahip olduğu belirtilmektedir. Kurulu kapasite açısından ilk beşte yer alan ülkeler Çin, ABD, Almanya, Hindistan ve İspanya’dır. Kişi başı rüzgar enerjisi kullanımı açısından ilk beşteki ülkeler ise Danimarka, İsveç, Almanya, İrlanda ve İspanya olarak sıralanmaktadır.
Yıllara göre küresel rüzgar enerjisi sektörü gelişimi
Rüzgar enerjisinin dünya genelindeki potansiyelinin 26000 TWh/yıl olduğu tahmin edilmektedir. Ekonomik ve teknik kısıtlar sonrası ticari olarak kullanılabilir potansiyelinin ise 9000 TWh/yıl civarında olduğu belirtilmektedir.
2015 yılı itibariyle bu potansiyelin 841.2 TWh’lik bölümünün kullanıldığı görülmektedir. Kısacası sektörün büyümesinin önünde potansiyel bakımından bir sorun görülmemektedir.
Coğrafi bölgelere göre rüzgar enerjisi tüketimi
Rüzgar enerjisi tüketimine bölgesel olarak bakıldığında en yüksek tüketimin 2015 yılı itibariyle 73.7 mtoe ile Avrupa-Avrasya bölgesinden ve 56.7 mtoe ile Asya-Pasifik bölgesinden geldiği görülmektedir. Özellikle Çin ve Hindistan’ın 2008 sonrası hızlı bir gelişim gösterdiği görülmektedir. Üstteki şekilde coğrafi bölgelere göre yıllar itibariyle rüzgar enerjisi tüketiminin seyri verilmiştir. Bilinen pek çok çevresel ve bölgesel faydasının yanı sıra rüzgar enerjisi santrallerine ses ve gürültü kirliliği oluşturduğu, inşaa edildiği alanda erozyona sebebiyet verdiği, kuşların doğal yaşamını olumsuz etkilediği şeklinde bir takım eleştirilerin getirildiği de bilinmektedir.
(No Ratings Yet)
Loading...
